Priorytet funkcji PPOŻ, czujki pogodowej i przewietrzania w centralach AFG-2004/4000

PrzezAgata Nosek

Funkcje centrali oddymiania AFG-2004/4000

Na zdjęciu widać wnętrze centrali oddymiania AFG-2004 (otwarta obudowa z transformatorem, akumulatorem i płytką sterującą). Centrala ta realizuje trzy podstawowe funkcje systemu oddymiania: oddymianie PPOŻ (otwarcie klap/okien dymowych po wykryciu dymu lub ręcznym uruchomieniu), przewietrzanie(ręczne otwieranie klap do wentylacji) oraz zamykanie klap przy pogodzie (czujka deszcz‑wiatr). W praktyce oznacza to, że centrala reaguje na sygnały alarmowe (czujki dymu/temperatury lub przycisk RPO/SSP) włączając oddymianie, na sygnał z czujki pogodowej automatycznie zamyka okna wentylacyjne, a ręczne włączenie przewietrzania (przycisk PP) jest realizowane tylko w trybie normalnym.
Centrala oddymiania AFG, FUMARO

Podsumowując:

  • Oddymianie PPOŻ – aktywowane automatycznie przez czujki dymu/temperatury lub ręcznie przyciskiem RPO (również z sygnału SSP), powoduje pełne otwarcie klap/okien oddymiających.

  • Przewietrzanie – realizowane ręcznie przyciskiem PP (zasilanie napędów klap przez określony czas) w celu codziennej wentylacji pomieszczeń.

  • Czujka pogodowa (deszcz/wiatr) – w trybie normalnym, przy deszczu lub silnym wietrze powoduje automatyczne zamykanie klap oddymiających (ochrona przed zalaniem i uszkodzeniem), jednocześnie blokując ręczne przewietrzanie.

Centrale AFG-2004/4000 są zgodne z normami PN-EN 12101 i posiadają krajowy certyfikat CNBOP-PIB, co gwarantuje poprawną współpracę z systemami sygnalizacji pożaru i ułatwia odbiory przez PSP

Priorytety funkcji i kolejność sterowania

Każda z wyżej wymienionych funkcji ma inny priorytet działania. Najwyższy priorytet zawsze ma oddymianie PPOŻ – w razie pożaru centrala otwiera klapy dymowe nawet jeśli wcześniej załączona było przewietrzanie lub aktywowała się czujka pogodowa. Sygnał z czujki deszczu/wiatru ma średni priorytet – powoduje domknięcie klap w trakcie normalnej eksploatacji, ale jest ignorowany w stanie alarmu pożarowego. Najniższy priorytet ma przewietrzanie – gdy pojawi się alarm PPOŻ lub sygnał pogodowy, funkcja ręcznego wietrzenia natychmiast zostaje wyłączona.

W praktyce oznacza to m.in.:

  • Alarm PPOŻ: po wzbudzeniu alarmu przez czujkę detekcyjną lub ręcznie – przez przycisk oddymiający, centrala natychmiast zmienia polaryzację zasilania na otwarcie napędów (klapy/okna) w całej linii oddymiania, niezależnie od bieżącego stanu wentylacji czy pogody.

  • Sygnał pogodowy (deszcz/wiatr): przy deszczu klapy zostają domknięte automatycznie, a przyciski przewietrzania są zablokowane. Sygnał ten działa tylko przy zasilaniu sieciowym i w trybie normalnym – po uruchomieniu alarmu PPOŻ wejście CDW zostaje wyłączone.

  • Przewietrzanie (PP): ręczne wietrzenie aktywuje się poprzez chwilowe włączenie zasilania do napędów (najczęściej za pomocą przycisku przewietrzania). Sygnał PP ma najniższy priorytet – zostaje przerwany przez alarm pożarowy lub przez pogodę. Ponadto przy braku zasilania sieciowego centrala blokuje pracę przycisków przewietrzania (w celu ochrony baterii).

Dzięki takiej logice centrala AFG-2004/4000 zawsze zapewnia, że w sytuacji pożaru klapy pozostaną otwarte dla odprowadzenia dymu, a jedynie gdy nie ma zagrożenia – działa pogodowy automatyzm i wentylacja. Zgodnie z instrukcjami producenta, „funkcja o wyższym priorytecie blokuje działanie funkcji o niższym priorytecie”.

Zasada działania w trybach NORMALNYM i ALARMOWYM

W trybie normalnym (czuwanie) centrala nadzoruje czujkę pogodową oraz przyjmuje polecenia ręcznego wietrzenia. Jeśli wykryje deszcz lub silny wiatr, samoczynnie zamyka klapy oddymiające i wyłącza przyciski PP. W razie uruchomienia alarmu PPOŻ (tryb alarmowy), centrala całkowicie ignoruje sygnał pogodowy i zapewnia otwarcie napędów – nawet jeśli przed chwilą było deszczowo lub klapy były zamknięte. Dzięki temu dym może zostać sprawnie odprowadzony z klatki schodowej czy pomieszczenia. W tym trybie wszelkie polecenia przewietrzania są wyłączone. Po zakończeniu alarmu panel wraca do pracy normalnej, wznawiając obserwację czujnika CDW i przycisku PP.

Warto również zwrócić uwagę na obecność zasilania awaryjnego: centrala AFG jest wyposażona w akumulatory podtrzymujące pracę przez co najmniej 72 godziny. W praktyce system działa tak, że przy zaniku sieci zasilania centrala przechodzi w tryb buforowy (zasila napędy z akumulatorów), ale jej logika priorytetów pozostaje niezmienna. Dokumentacja przewiduje, że przy braku zasilania sieciowego system automatycznie wyłączy funkcję PP (chroniąc baterię), zaś w przypadku powrotu zasilania wznowi normalne działanie, dalej nadzorując wszystkie tryby.

Najczęściej popełniane błędy i wskazówki

Przy projektowaniu i odbiorze instalacji oddymiania warto unikać typowych pomyłek, które mogą spowodować problemy podczas odbioru PSP lub awarie systemu:

  • Błędna instalacja czujki pogodowej CDW – czasem pomija się montaż czujki deszczu/wiatru lub źle ją okablowuje. W efekcie system nie zamknie klap przy opadach, co może prowadzić do zalania klatki schodowej czy odrzucenia odbioru. Zawsze stosuj czujnik z odpowiednim certyfikatem CNBOP (np. CDW-03 AFG) i sprawdź jego działanie – w warunkach testowych powinien natychmiast zamykać klapy.

  • Niepoprawna konfiguracja przycisków PP/RPO – zdarza się, że przewody przycisku przewietrzania (PP) podłącza się niezgodnie ze schematem (np. zwory zamykania). Należy pamiętać, że sygnał PP ma najniższy priorytet i powinien działać tylko przy zasilaniu sieciowym. Sprawdź, czy ponowne naciśnięcie klawisza PP realizuje funkcję STOP oraz czy RPO rzeczywiście wyzwala pełne oddymianie.

  • Brak wymaganego okablowania i czujek – nieumieszczenie detektorów dymu na wszystkich kondygnacjach (lub za mało detektorów) grozi, że centrala nie uruchomi się pożarowo w porę. Podobnie, niewłaściwe połączenie do głównej centrali SSP uniemożliwi wyzwalanie oddymiania przez inne systemy. System powinien mieć prawidłowo opracowany obieg sygnałów (włączając SSP i przyciski RPO).

  • Brak certyfikacji i dokumentacji – wymagane jest użycie urządzeń z ważnymi świadectwami dopuszczenia CNBOP i zgodnych z normami PN-EN. Podczas odbioru PSP sprawdza m.in. kompletność dokumentacji technicznej oraz posiadanie aktualnych certyfikatów. Brak atestowanych elementów (np. centrala AFG ma certyfikat CNBOP) lub nieudokumentowanie przeprowadzonych prób może skutkować nieprzyjęciem instalacji.

  • Zaniedbanie prób na etapie odbioru – komisja PSP zwykle testuje każdy tryb działania centrali: należy odnotować w protokole poprawność otwarcia klap po alarmie, zamknięcia przy symulacji opadów i wyłączenia przewietrzania. Brak odpowiedniego protokołu testów funkcji priorytetów (PP, CDW, PPOŻ) to częsty powód uwag. Zadbaj o wykonanie zalecanych w normie prób działania systemu oddymiania i dołącz protokoły zgodne z wytycznymi CNBOP.

Zastosowanie się do tych wskazówek – oraz wykorzystanie sprawdzonych, certyfikowanych rozwiązań (np. paneli AFG z modułową budową) – pomaga uniknąć problemów przy odbiorze i gwarantuje poprawne działanie systemu oddymiania. Dobrze skonfigurowany system priorytetów (PPOŻ > czujka pogodowa > przewietrzanie) to klucz do bezpieczeństwa dróg ewakuacyjnych i zgodności z normami. W razie wątpliwości warto skonsultować się ze specjalistami z branży – nasi eksperci ds. systemów PPOŻ służą pomocą przy doborze i uruchomieniu systemu oddymiania zgodnego z obowiązującymi przepisami.

Może Cię zainteresować: