Czujka pogodowa deszcz wiatr – CDW-03
Czujka pogodowa deszcz–wiatr CDW-03 to nowoczesny czujnik przeznaczony do systemu oddymiania i przewietrzania w budynkach. Działa jako czujnik deszczu i wiatru do centrali sterującej: w razie opadów lub silnego wiatru automatycznie wysyła sygnał do systemu, inicjując zamknięcie otworów oddymiających (klap dymowych, okien dachowych itp.). Krótko mówiąc, jest to czujka do automatycznego zamykania klap oddymiających i okien w niekorzystnych warunkach pogodowych. Takie rozwiązanie chroni budynek przed zalaniem deszczem czy uszkodzeniami spowodowanymi wiatrem, jednocześnie pozostając w pełni zgodne z wymogami bezpieczeństwa pożarowego. Czujka CDW-03 stanowi praktyczne uzupełnienie instalacji bezpieczeństwa pożarowego – integruje automatykę oddymiania z bieżącym monitorowaniem warunków atmosferycznych, zwiększając poziom bezpieczeństwa i komfort użytkowników. Poniżej przedstawiamy zasadę działania, kluczowe dane techniczne oraz wskazówki dotyczące montażu, regulacji i konserwacji tego urządzenia.
Zasada działania
Reakcja na silny wiatr: W czujce CDW-03 wbudowany jest anemometr (czujnik wiatru), który mierzy prędkość powietrza. Gdy prędkość wiatru przekroczy ustawiony próg (np. około 5 m/s – próg ten można regulować), urządzenie po około 10 sekundach aktywuje wewnętrzny przekaźnik. Opóźnienie ~10 s zapobiega reagowaniu na krótkotrwałe podmuchy. Załączenie przekaźnika powoduje wysłanie sygnału do centrali oddymiania/przewietrzania, co skutkuje automatycznym domknięciem klap dymowych i okien. Na płytce czujki zapalone zostają diody informacyjne – przekroczenie progu wiatru sygnalizuje dioda żółta, a zadziałanie przekaźnika (alarm wiatrowy) dioda czerwona.
Reakcja na opady deszczu: Czujka deszczu w CDW-03 wykorzystuje odkrytą elektrodową powierzchnię pomiarową. Gdy pojawią się opady, krople tworzą cienką warstwę wody przewodzącej prąd między elektrodami, co jest wykrywane przez układ czujki. Po ok. 10 sekundach ciągłego występowania deszczu uruchamia się przekaźnik deszczowy (znów zastosowano opóźnienie dla odfiltrowania pojedynczych przypadkowych kropel). Aktywacja przekaźnika deszczu również powoduje domknięcie klap i okien przez centralę. Stan wykrycia deszczu sygnalizuje zielona dioda na płytce urządzenia, a zadziałanie przekaźnika potwierdza zapalenie czerwonej diody. Deszcz musi swobodnie padać na czujnik – gdy elektrody wysychają, sygnał deszczu zostaje resetowany.
Oba powyższe sygnały (wiatr lub deszcz) działają tylko w trybie codziennej eksploatacji. W sytuacji alarmu pożarowego priorytet ma funkcja oddymiania – czujka pogodowa nie blokuje otwarcia klap oddymiających. Oznacza to, że nawet podczas deszczu czy wiatru, gdy do centrali dotrze sygnał pożarowy (np. z czujki dymu lub przycisku oddymiania), centrala zignoruje sygnał pogodowy i otworzy klapy dymowe na oścież, aby skutecznie odprowadzić dym. Taka logika zapewnia, że automatyka pogodowa nie koliduje z bezpieczeństwem pożarowym budynku.
Zastosowanie i integracja z systemem
Czujka pogodowa CDW-03 znajduje zastosowanie we wszystkich instalacjach oddymiania grawitacyjnego, gdzie klapy dymowe lub okna oddymiające mogą pozostawać otwarte podczas normalnej eksploatacji budynku (np. dla przewietrzania). Jest częścią automatyki oddymiania – nadzoruje warunki pogodowe i współpracuje z centralą sterującą otwieraniem okien/klap. Urządzenie można zintegrować z typowymi centralami oddymiania, takimi jak UOCD-1 czy AFG-2004/4000, oraz z centralami przewietrzania (np. CP-02, CP-03, CP-4024). Czujka pogodowa do systemu oddymiania CDW-03 jest podłączana do dedykowanego wejścia w centrali (oznaczanego zwykle jako „Deszcz/Wiatr” lub „Pogoda”). W momencie wykrycia deszczu lub wiatru przekaźniki czujki podają sygnał do tego wejścia, a centrala uruchamia procedurę zamknięcia siłowników okien i klap. Gdy warunki pogodowe się poprawią, system może powrócić do normalnego stanu przewietrzania (niektóre centrale ponownie otwierają klapy po ustaniu deszczu/wiatru, inne pozostawiają je zamknięte do czasu ręcznego otwarcia – zależy to od konfiguracji danego systemu). Integracja czujki CDW-03 jest bezobsługowa i znacznie podnosi ochronę obiektu: okna dachowe i klapy automatycznie zamkną się przy ulewie lub wichurze, bez potrzeby ingerencji personelu.
Wymiary:
Dane techniczne
Urządzenie CDW-03 ma następujące parametry techniczne (zgodnie z dokumentacją producenta AFG Elektronika):
Napięcie zasilania: 24–30 V DC (typowo zasilanie z centrali oddymiania)
Pobór prądu: maks. 0,2 A (200 mA)
Obudowa: tworzywo PVC, kolor szary (RAL 7035)
Stopień ochrony: IP56 dla części deszczowej (elektronika w obudowie) / IP34 dla czujnika wiatru (element zewnętrzny) – zapewnia odporność na warunki atmosferyczne
Wymiary obudowy: 100 × 100 × 50 mm
Masa: ok. 0,4 kg
Temperatura pracy: od -25°C do +60°C
Zakres czułości wiatru: regulowany od 0 do 15 m/s (prędkość wiatru wyzwalająca alarm pogodowy)
Sygnalizacja optyczna: diody LED na płytce (czerwona – alarm/załączenie przekaźnika, żółta – przekroczenie progu wiatru, zielona – detekcja deszczu)
Certyfikacja: zgodność z wymaganiami do systemów ppoż. (deklaracja CE, spełnienie norm branżowych)
Dane te pokazują, że CDW-03 to solidnie wykonany element systemu – obudowa o wysokiej szczelności (IP56) chroni elektronikę przed deszczem i pyłem, a szeroki zakres temperatur umożliwia pracę na zewnątrz budynków przez cały rok. Zasilanie 24 V DC jest standardowe dla urządzeń przeciwpożarowych i umożliwia łatwą integrację z centralami oddymiania.
Montaż
Lokalizacja montażu: Czujkę CDW-03 należy instalować na zewnątrz budynku, w miejscu dobrze wystawionym na działanie deszczu i wiatru. Unikać należy montażu pod okapami, w zagłębieniach dachowych czy blisko ścian lub innych obiektów, które mogą osłaniać czujnik przed deszczem albo powodować zawirowania wiatru. Idealnym miejscem jest najwyższy punkt dachu (np. obok klapy dymowej, na wsporniku) lub szczyt attyki dachowej. Ważne, by wokół anemometru (wiatrowskazu) była przestrzeń – nawet niewielkie zacienienie wiatrowe (np. przez komin czy maszt) może opóźnić wykrycie silnego podmuchu. Czujnik deszczu powinien być z kolei zamontowany w pozycji poziomej (elektrodami do góry), tak aby swobodnie zbierał krople deszczu.
Mocowanie i podłączenie: Obudowa czujki jest kompaktowa i posiada przepust kablowy do wprowadzenia przewodu. Typowy sposób montażu to przykręcenie obudowy do podstawy (ściany, masztu lub konstrukcji wsporczej) za pomocą wkrętów – upewnijmy się, że obudowa jest uszczelniona zgodnie z instrukcją (dokręcone uszczelki, aby zachować klasę IP56). Następnie do wnętrza obudowy doprowadzamy kabel z centrali oddymiania. Centrala dostarcza zasilanie 24 V DC oraz posiada styki wejściowe dla sygnału deszczu/wiatru. W czujce CDW-03 znajdują się wyjścia przekaźnikowe (najczęściej typu NO/NC – normalnie otwarte/zamknięte) dla obu funkcji. Podłączamy je do odpowiednich zacisków centrali zgodnie ze schematem producenta. Dla przykładu, centrale AFG-2004/4000 posiadają dedykowane wejście „CDW” – tam trafia wspólny sygnał z czujki pogodowej. Po podłączeniu przewodów należy zamknąć szczelnie obudowę czujki.
Integracja z układem sterowania: Po prawidłowym zamontowaniu i okablowaniu, czujka CDW-03 staje się integralną częścią systemu oddymiania. W trybie normalnym pracy budynku centrala monitoruje stan czujki – gdy otrzyma sygnał o deszczu lub wietrze, wykona automatyczne domknięcie wszystkich podłączonych otworów (klapy oddymiające, okna itp.). Warto zauważyć, że w momencie, gdy czujka pogodowa zadziała, większość central blokuje jednocześnie funkcję ręcznego przewietrzania (aby użytkownicy nie próbowali otworzyć klap wbrew sygnałowi pogodowemu). Po ustaniu deszczu/wiatru, centrala może odblokować możliwość przewietrzania. Cały ten układ działa autonomicznie – od personelu wymagane jest jedynie odpowiednie ustawienie progu czułości wiatru oraz okresowe sprawdzenie sprawności urządzenia.
Regulacja czułości i testowanie
CDW-03 umożliwia dostosowanie czułości czujnika wiatru do potrzeb obiektu. Wewnątrz obudowy znajduje się przełącznik wielopozycyjny (15-stopniowy), którym ustawiamy próg prędkości wiatru wyzwalający alarm. Zakres regulacji wynosi od 0 m/s do 15 m/s. Ustawienie niskiej wartości (np. 3–5 m/s) spowoduje, że nawet umiarkowany wiatr wywoła zamknięcie klap – jest to przydatne w obiektach narażonych na zalanie, gdzie wolimy być ostrożni. Z kolei wyższy próg (np. 10–15 m/s) oznacza, że tylko bardzo silny wiatr (wichura) zadziała na czujkę – to rozwiązanie dla miejsc, gdzie drobne przewiewy są częste i nie chcemy zbyt często zamykać otworów. Dobór progu warto skonsultować z osobą projektującą system, biorąc pod uwagę lokalne warunki wiatrowe.
Regulacja progu w praktyce: Aby zmienić nastawę, wyłącz zasilanie czujki (dla bezpieczeństwa), otwórz obudowę i znajdź przełącznik oznaczony skalą m/s. Wybierz odpowiedni stopień (np. 5 m/s, 10 m/s – wedle skali podanej w instrukcji). Po ustawieniu zamknij obudowę i ponownie zasil czujkę. Zaleca się przetestowanie działania po regulacji: ustaw najniższy próg i przetestuj czujnik wiatru – zakręć ręką anemometrem (wiatrowskazem) tak, aby kręcił się ciągle przez co najmniej 10 sekund. Powinna zapalić się żółta dioda (sygnalizując przekroczenie progu) i po chwili zadziałać przekaźnik (czerwona dioda), powodując sygnał zamknięcia w centrali. Następnie ustaw żądany próg docelowy. Czujnik deszczu nie ma regulacji czułości – reaguje na obecność wody. Jego test polega na zwilżeniu powierzchni elektrod: można dotknąć elektrody mokrym palcem lub polać czujnik kilkoma kroplami wody. Po około 10 sekundach ciągłego zwilżenia powinna zapalić się zielona dioda (deszcz wykryty) i zadziałać przekaźnik deszczowy (czerwona dioda). Przeprowadzenie takich testów jest zalecane po instalacji oraz podczas przeglądów okresowych, aby upewnić się, że sprzęt poprawnie reaguje.
Konserwacja
Czujka pogodowa CDW-03, jako urządzenie zewnętrzne, wymaga okresowej konserwacji, aby zapewnić niezawodne działanie przez lata. Zaleca się, by czynności te wykonywać co najmniej raz do roku (najlepiej w ramach regularnego przeglądu systemu oddymiania i bezpieczeństwa pożarowego). Konserwacja obejmuje przede wszystkim czyszczenie i kontrolę stanu czujnika deszczu oraz ogólny przegląd obudowy:
Czyszczenie elektrod czujnika deszczu: Z czasem na płytce pomiarowej mogą osadzać się zanieczyszczenia (kurz, pył, liście, ptasie odchody), które utrudniają kontakt wody z elektrodami. Należy otworzyć obudowę czujki i oczyścić powierzchnię sensorową. Producent zaleca użycie wody z dodatkiem łagodnego mydła – delikatnie umyj elektrody i izolator, a następnie dokładnie spłucz czystą wodą. Upewnij się, że po czyszczeniu czujnik jest suchy przed zamknięciem obudowy (można odczekać aż odparuje woda).
Kontrola uszczelek i obudowy: Sprawdź, czy wnętrze obudowy jest suche i czyste. Wilgoć lub zabrudzenia wewnątrz mogą świadczyć o nieszczelności. Skontroluj uszczelki pokrywy – jeśli są popękane lub zdeformowane, wymień je na nowe, aby utrzymać klasę szczelności IP56. Również przepust kablowy powinien być dokręcony i uszczelniony. Czujka powinna być zamontowana solidnie – upewnij się, że mocowania nie poluzowały się wskutek wiatru czy wibracji.
Przegląd czujnika wiatru: Zewnętrzny element wiatrowy (anemometr) musi obracać się swobodnie. W czasie konserwacji sprawdź, czy nic nie blokuje jego ruchu (np. pajęczyny, brud). Ewentualne zanieczyszczenia usuń ostrożnie, nie wyginając elementów. Sprawdź także, czy mechanizm nie wykazuje oznak zużycia. W razie uszkodzenia anemometru producent oferuje możliwość serwisu lub wymiany czujnika wiatru (oznaczenie modułu WINDTEC).
Po wykonaniu powyższych czynności przetestuj ponownie działanie czujki (symulacja deszczu i wiatru, jak opisano wyżej) przed pozostawieniem systemu w trybie czuwania. Prawidłowo utrzymana czujka CDW-03 zapewni długotrwałą, bezawaryjną pracę. Jej obecność w systemie oddymiania to dodatkowa warstwa ochrony – dzięki niej automatyka oddymiania reaguje nie tylko na zagrożenia pożarowe, ale i na warunki pogodowe, zwiększając bezpieczeństwo pożarowe oraz chroniąc infrastrukturę budynku przed skutkami deszczu i wiatru.