Bezpieczeństwo i ewakuacja osób z niepełnosprawnościami
W przypadku pożaru lub innej sytuacji zagrożenia, osoby z niepełnosprawnościami ewakuują się znacznie wolniej niż osoby w pełni sprawne. Często potrzebują one pomocy innych ludzi. Dlatego kluczowe jest odpowiednie projektowanie budynków, dróg ewakuacyjnych oraz wypracowanie odpowiednich procedur. W Polsce mieszka ponad 3 mln osób z niepełnosprawnościami, co podkreśla wagę tego problemu.
Główne wyzwania:
- Ewakuacja osób z niepełnosprawnościami zajmuje więcej czasu niż dla osób w pełni sprawnych.
- Osoby z niepełnosprawnościami często potrzebują pomocy innych ludzi podczas ewakuacji.
Dostosowanie procedur: Ustawa z 19 lipca 2019 roku mówi o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, w tym możliwości ewakuacji. Jednak eksperci zwracają uwagę na brak konkretnych procedur i wytycznych dotyczących ewakuacji osób z niepełnosprawnościami w sytuacjach zagrożenia.
Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami stanowi ważny krok w kierunku zwiększenia bezpieczeństwa i dostępności dla osób z niepełnosprawnościami w Polsce. Oto niektóre kluczowe punkty i informacje związane z tą ustawą:
Cel ustawy: Ustawa ma na celu zapewnienie dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, w tym możliwości ewakuacji w sytuacjach zagrożenia. Dostępność dotyczy zarówno sfery fizycznej (np. dostęp do budynków), jak i cyfrowej.
Brak konkretnych procedur: Mimo że ustawa mówi o zapewnieniu dostępności, eksperci zwracają uwagę na brak konkretnych procedur i wytycznych dotyczących ewakuacji osób z niepełnosprawnościami w sytuacjach zagrożenia. To oznacza, że w praktyce wiele budynków może nie być w pełni dostosowanych do potrzeb wszystkich osób.
Przegląd obowiązującego prawa: Zgodnie z artykułem 56 ustawy, ministrowie kierujący działami administracji rządowej mają dokonać przeglądu obowiązującego prawa pod kątem zapewnienia dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Następnie mają sporządzić raporty z propozycjami zmian prawnych w tym zakresie.
Rządowy Program Dostępność Plus: Jest to program przyjęty przez Radę Ministrów, który ma na celu wsparcie działań na rzecz dostępności. Program ten może być aktualizowany w świetle nowych potrzeb i wyzwań.
Koordynatorzy do spraw dostępności: Zgodnie z ustawą, koordynatorzy do spraw dostępności mają zostać wyznaczeni w celu zapewnienia lepszego dostosowania się do wymogów ustawy.
Fundusz Dostępności: Ustawa przewiduje utworzenie Funduszu Dostępności, który ma na celu wsparcie działań na rzecz zwiększenia dostępności dla osób z niepełnosprawnościami.
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane:
Artykuł 201.1 mówi, że wszystkie obszary nowo zaprojektowanych i nowo wybudowanych budynków oraz zmienione części istniejących budynków i obiektów muszą spełniać te wymagania. Wskazuje to na konieczność uwzględnienia dostępności dla osób niepełnosprawnych w każdym aspekcie projektowania i budowy.
Artykuł 201.3 dotyczy zarówno tymczasowych, jak i stałych budynków i obiektów. Obejmuje to tymczasowe budynki lub obiekty, takie jak trybuny, tymczasowe klasy, obszary z trybunami, sceny, platformy i estrady, stałe systemy meblowe, systemy ścienne i obszary wystawowe, tymczasowe placówki bankowe oraz tymczasowe placówki do badań zdrowotnych.
Artykuł 202 mówi o istniejących budynkach i obiektach. Wskazuje, że dodatki i modyfikacje do istniejących budynków lub obiektów muszą spełniać wymagania dotyczące dostępności.
Artykuł 202.3 dotyczy modyfikacji. Gdy istniejące elementy lub przestrzenie są modyfikowane, każdy zmieniony element lub przestrzeń musi spełniać odpowiednie wymagania dotyczące dostępności.
Artykuł 202.4 dotyczy modyfikacji wpływających na główne obszary funkcji. Wskazuje, że modyfikacja, która wpływa lub mogłaby wpłynąć na użyteczność lub dostęp do obszaru pełniącego główną funkcję, musi być przeprowadzona w sposób zapewniający dostępność.
W kontekście ewakuacji osób niepełnosprawnych z budynków, krzesła i materace ewakuacyjne mogą być kluczowym rozwiązaniem, które umożliwia szybką i bezpieczną ewakuację. Krzesła ewakuacyjne są specjalnie zaprojektowane do pomocy w ewakuacji osób niepełnosprawnych, zwłaszcza tych, które mają trudności z poruszaniem się. Materace ewakuacyjne umożliwiają szybkie i bezpieczne przesuwanie osoby w pozycji leżącej, co jest szczególnie ważne dla osób z poważnymi problemami zdrowotnymi, które uniemożliwiają im poruszanie się w pozycji siedzącej.
Ważne jest, aby właściciele i zarządcy budynków byli świadomi tych wymagań i dostosowywali się do nich, inwestując w odpowiednie środki ewakuacyjne i szkoląc personel w zakresie ich prawidłowego stosowania.
Odpowiedzialność za ewakuację osób niepełnosprawnych z budynków.
Ewakuacja osób niepełnosprawnych – potrzebne nowe standardy (źródło):
- W przypadku pożaru lub innego zagrożenia, główną drogą ewakuacji są schody, ponieważ windy i dźwigi są unieruchamiane.
- Osoby z ograniczeniami mobilności i percepcji, które znajdują się na wyższych piętrach budynku, często nie mają możliwości samodzielnej ewakuacji.
- Systemy ratunkowej komunikacji głosowej, takie jak telefony pożarowe i interkomy alarmowe, są kluczowe dla bezpiecznej ewakuacji osób z niepełnosprawnościami, zwłaszcza w wysokich budynkach.
- Zgodnie z przepisami ustawy o ochronie przeciwpożarowej, właściciel, zarządca lub użytkownik budynku jest zobowiązany do zapewnienia bezpieczeństwa i możliwości ewakuacji wszystkim osobom przebywającym w budynku.
2. Zasady ewakuacji, czyli bezpieczna ewakuacja z budynku (źródło):
- Ewakuację ludzi należy rozpocząć od stref, w których powstał pożar oraz tych, które są odcięte od wyjść za sprawą dymu lub ognia.
- Po zakończeniu ewakuacji z budynku należy upewnić się, czy wszyscy opuścili pomieszczenia.
3. Dostępność obiektów dla osób niepełnosprawnych. Przepisy (źródło):
- W Polsce nie ma prawnie przyjętych wytycznych dotyczących dostępności przestrzeni publicznych dla osób niepełnosprawnych.
- Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane mówi, że obiekty budowlane oraz ich poszczególne części powinny być projektowane i budowane w sposób zapewniający niezbędne warunki do korzystania z obiektów użyteczności publicznej przez osoby niepełnosprawne.